آیا شما هم از درد مفاصل رنج میبرید؟
برای آرتروز یا سائیدگی مفاصل درمان قطعی وجود ندارد، اما پزشکان روشهایی برای کنترل این بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن توصیه کردهاند. چنانچه دلیل سائیدگی مفاصل مشخص باشد میتوان دردهای آرتروزی را به طرز محسوسی کاهش داد.
فعالیتهای بدنی روزانه گاه باعث میشوند مفاصل بهطور مرتب در معرض ضربه قرار گیرند و این ضربهها آسیبهایی به بافت غضروفی مفصل وارد میکنند. بدن تا جایی که میتواند این آسیبها را ترمیم میکند. گاه شدت آسیبهای وارده به مفصل بیش از قدرت ترمیم بدن است و یا به دلایلی قدرت ترمیم بدن کاهش مییابد و نمیتواند آسیبهای مکرر را ترمیم کند. در این شرایط بافت غضروفی بین مفاصل تخریب و آرتروز شروع میشود.
هفت عامل بروز آرتروز عبارتند از:دلایل ژنتیکی، جنسیت (آرتروز در میان زنان شیوع بیشتری دارد)، فعالیت سخت بدنی که فشار زیادی به مفاصل وارد میکند، اضافه وزن، ورزشهای سنگین، بیماریهای متابولیک (همچون دیابت)
ابتلا به آرتروز الزاما ارتباطی با سن و سال ندارد. امروزه جوانان نیز از درد مفاصل شاکی هستند. آرتروز زمانی پدید میآید که بافت غضروفی بین مفاصل تخریب و استخوانها روی هم سائیده شوند.
نشانههای آرتروز و امکانات درمانی
درد، کشش و خشکی مفاصل بعد از استراحت و کاهش انعطافپذیری آنها در خم و راست شدن و مشکلات حرکتی غالبا اولین نشانههای آرتروز هستند. مشکلات حرکتی بیش از هر چیز به علت فرسایش بافت غضروفها بهوجود میآید. استهلاک و فرسودگی مفاصل دردهای آرتروزی را تشدید میکند.
اغلب افراد مبتلا به آرتروز از کاهش قابلیت تحرک و چابکی مفاصل شکایت دارند. هر حرکتی با صدای ناخوشایند تق تق مفاصل همراه است. رطوبت و سرما درد را شدت میبخشد. پیشروی بیماری را میتوان با پرهیز از تحمیل بار اضافی بر مفاصل کنترل کرد. ورزشهایی چون دوچرخه سواری و شنا که مفاصل را تقویت میکنند نیز مفید هستند.
روشهای درمانی آرتروز
هدف از روشهای درمانی آرتروز کاهش درد و افزایش میزان تحرک مفاصل است. این روشها به دو دسته طبقهبندی میشوند: محتاطانه و اعمال جراحی.
در روشهای محتاطانه پزشک تلاش میکند از فشاری که بر مفاصل فرسوده وارد میشود بکاهد. تغییر عادات غذایی، تحرک و درمانهای طبیعی از جمله درمانهای محتاطانه هستند.
استفاده از داروهای ضدالتهاب حاوی کورتیزون که کاهشدهنده درد هستند نیز از درمانهای محتاطانه به شمار میآیند.
– حتیالامکان استفاده کمتر از پله و سطوح شیبدار
– کاهش فعالیتهای شدید بدنی
– بلند نکردن اجسام سنگین
– بلند کردن اجسام از روی زمین به شیوه درست
روشهای محتاطانه
از مهم ترین روشهای کاهش علائم آرتروز تغییر روش زندگی است.
داروی معجزهگری برای درمان آرتروز وجود ندارد. اما برخی مواد غذایی در کاهش درد موثر هستند. میوهجات، سبزیجات و غلات و ماهی در تسکین التهاب تاثیر دارند و از سائیدگی بیشتر مفاصل جلوگیری میکنند. نکته مهم دیگر مصرف کافی مایعات، آب معدنی و چایهای گیاهی مختلف برای کمک به دفع مواد سمی از کلیههاست. این کار موجب بهبود سوختوساز بدن میشود.
انجام نرمشهای کششی و تقویتی میتواند تا حد زیادی انعطاف مفاصل را افزایش داده و آنها را قوی نگه دارد. شنا و پیاده روی از ورزشهای مناسب هستند.
کاهش وزن تا حد زیادی درد ناشی از آرتروز را کم کند. حتی چند کیلو کاهش وزن هم تاثیرات مهمی در کم کردن علائم بیماری دارد.
استفاده از وسایلی مانند کفیهای مخصوص کفش و بریسهای زانو میتواند در کاهش درد موثر باشد. استفاده از عصا نیز میتواند تا حدی درد ناشی از این بیماری در مفصل ران و زانو را کم کند.
عمل جراحی
عمل جراحی تنها زمانی توصیه میشود که هیچ یک از روشهای محتاطانه موثر نباشد. پیوند غضروف، پروتز و آرتروسکوپی از روشهای موجود برای درمان بهوسیله اعمال جراحی است. تشخیص بهترین روش درمان فقط در صلاحیت پزشک متخصص است.
خطرات مصرف نوشابههای غیرالکلی
با مضرات کشیدن سیگار برابر است
شرکتهای کوکاکولا و پپسیکولا میکوشند با هزینهی میلیونها دلار در سال پیامدهای منفی مصرف نوشابههای حاوی مواد شیرینکننده را بیخطر جلوه دهند. مصرف این نوشابهها، یکی از عوامل اصلی بیماریهای چاقی و اضافهوزن است.
نتایج پژوهشهای جدید نشان میدهند که نرخ چاقی بیش از اندازه در آمریكا با وجود مبارزهی پیگیر نهادهای دولتی و غیرانتفاعی علیه این بیماری، همچنان رو به افزایش است.
میشائیل زیگل، کارشناس امور تغذیه، در این رابطه میگوید با این که مرگ و مير ناشی از اضافهوزن بیمارگونه در این کشور تقريبا با تلفات ناشی از استعمال دخانیات برابر است، با این حال از نرخ پیامدهای منفی متاثر از تغذیهی نادرست، به ویژه مصرف نوشابههای غیرالکلی، کاسته نشده است.
یک پژوهش ۲۰ ساله که بر روی ۱۲۰ هزار آمریکایی صورت گرفته نشان میدهد که مصرف سه دهم لیتر نوشابهی شکردار در روز، بیشتر باعث اضافه وزن فرد میشود تا مواد و مایعات مشابه دیگر.
زیگل دلیل افزایش مصرف نوشابههای تولیدی کوکاکولا و پپسیکولا را فعالیتهای چشمگیر لابیگرهای این شرکتها و اجرای موفقیتآمیز طرحهای تبلیغاتی آنها میداند.
برنامههای موفق لابیستها
بر اساس بررسیهای نهاد آمریکایی “توسعهی روشهای پیشگیرانه در پزشکی” شرکت کوکا کولا در سال ۲۰۱۵ به بیش از ۹۶ بنیاد فعال در بخش سلامتی و بهداشت کمک مالی کرده است. پپسیکولا در همین چارچوب، ۱۳ نهاد را مورد پشتیبانی قرار داده است.
به گفتهی میشائیل زیگل، نام “آکادمی تغذیه و رژیم غذایی” که وظیفهی تبلیغ روشهای تغذیهی درست و آگاهکردن افکار عمومی را به عهده دارد، در میان این موسسات نیز دیده میشود. بررسی یادشده، همچنین نشان میدهد که کوکاکولا میان سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ ، بیش از ۶ میلیون دلار برای اجرای طرحهای لابیگرهای خود و پپسیکولا در همین چارچوب زمانی، ۳ میلیون دلار هزینه کرده است. این دو شرکت در سال ۲۰۰۹ بیش از ۳۸ میلیون دلار در اختیار “اتاق بازرگانی نهاد حمل و بستهبندی نوشابههای غیرالکلی” که منافع آنها را نمایندگی میکند گذاشتند، تا کارزار بزرگی علیه اجرای قانون افزایش مالیات بر تولید این کالاها بهراه اندازند.
در بیانیهی منتشرشده از سوی برگزارکنندگان این کارزار آمده بود: «مدیران شرکتهای تولید نوشابه با خطمشی عقبافتاده و تبعیضآمیز دولت در زمینهی افزایش مالیات موافق نیستند.»
اقدامات دولت
با این حال مقامات دولتی آمریکا میکوشند با تصویب قوانین و آییننامههای گوناگون در زمینهی فعالیتهای لابیگرایانه و تبلیغاتی این شرکتها، افکار عمومی را نسبت به پیامدهای منفی مصرف نوشابههای غیرالکلی حاوی مواد شیرینکننده آگاه سازند. در این راستا، در ۵ سال گذشته بیش از ۲۹ مادهی قانونی به اجرا در آمده که میزان مصرف نوشابههای یادشده را در سطح محلی و در سراسر کشور محدود میسازد.
افزایش مالیات، تعیین حجم تولید و محدودکردن حوزههای تبلیغاتی این شرکتها از جملهی این اقدامات است. بنا به گفتهی زیگل کوکاکولا، بهطور مستقیم علیه تمام بندهای این قانون و پپسیکولا علیه ۲۶ ماده از آنها دست به مقابله زده است. او میگوید: «افزایش نرخ تولید اینگونه نوشابهها نشان میدهد که مقابلهی آنها با موفقیت همراه بوده است.»
ماریون نستله، کارشناس امور تغذیهی دانشگاه نیویورک، با اشاره به مضرات مواد انرژیزا مثل شکر و سایر مواد شیرینکننده در نوشابههای غیرالکلی، بر تاثیر تبلیغات بر افکار عمومی تکیه میکند و میگوید: «نتایج پژوهشهای میان سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۶ در این زمینه نشان میدهند که میانگین مصرف کالری در آمریکا، ۱۰ واحد بوده و در حال حاضر از هر ۴ آمریکایی یک نفر بر اثر مصرف نوشابههای غیرالکلی در روز، بیش از ۲۰۰ واحد کالری ذخیره میکند.» این رقم حتی در مورد یک پنجم مصرفکنندگان به ۵۷۰ واحد کالری میرسد.
در حال حاضر بیش از دو سوم جمعیت بزرگسال ایالات متحدهی آمریکا از عوارض ناشی از چاقی و بیش از یک سوم آنها از پیامدهای منفی اضافهوزن بیمارگونه رنج میبرند. چاقی میتواند از ۵ تا ۸ سال از طول عمر بكاهد و احتمال ابتلا به بیماریهایی مانند ديابت، ازدياد فشار خون و خظر سرطان را افزایش دهد.