برگزاری مراسم ویژه گشایش «جشن سینمای ایران دانشگاه لس آنجلس»
با همکاری «بنیاد فرهنگ» همراه با ضیافتی باحضور هنرمندان و دست اندرکاران سینما
عکس ها از وفا خاتمی
فیروزه خطیبی
روز شنبه 6 ماه می طی مراسم ویژه ای در محل تالار بیلی وایلدر موزه “همر” شهرلس آنجلس، “جشن سینمای ایران دانشگاه لس آنجلس”- نتیجه همکاری “آرشیو فیلم و تلویزیون دانشگاه لس آنجلس” و”بنیاد فرهنگ” – کارخود را با نمایش فیلم اثرگذار “ابد ویک روز” به کارگردانی ونویسندگی سعید روستائی و مراسم ضیافت پس از اکران این فیلم رسما آغازکرد.
فیلم “ابد و یک روز” با بازی های چشمگیری از پیمان معادی، نوید محمدزاده و پری ناز ایزدیار روایت زندگی خانواده ای است به شدت درگیر مشکلات گوناگون از جمله اعتیاد، تهی دستی، بیکاری و از همه مهم تر روابط سخت عاطفی میان اعضای خانواده که با ماجرای تدارک دیدن مراسم عروسی “سمیه”، یکی از چند دختر خانواده، اتفاقات و تغییرات تازه ای در رابطه افراد خانواده بوجود می آید.
پل مالکوم، کیوریتور ومسئول گزینش فیلم های امسال “جشن سینمای ایران” پیش از نمایش این فیلم، ضمن خوش آمد گویی به جمع تماشاگرانی که سالن “بیلی وایلدر” موزه “همر” را پرکرده بودند از ده شب برنامه های استثنایی جشنواره در طول سه هفته آینده سخن گفت: “هر یک از برنامه های سینمایی که ما در این محل برگزار می کنیم شرایط و چالش های خاص خودش را دارد. سری «جشن سینمای ایران» هم از این قاعده مستثنی نیست. امسال بیش از 30 سال است که ما حضور سینمای ایران در دانشگاه لس آنجلس را جشن می گیریم. بیش از سه دهه پیش «آرشیو فیلم و تلویزیون دانشگاه لس آنجلس» نخستین مکان درسرتاسر آمریکای شمالی بود که فیلم های عباس کیارستمی را به نمایش گذاشت. همین موضوع نشان می دهد که ما تا چه حد و از چه زمانی به سینمای ایران معتقد و نسبت به آن متعهد بوده ایم. به همین دلیل هم بخشی از جشنواره امسال به یادبود عباس کیارستمی اختصاص داده شده است.”
آقای ملکوم در ادامه این سخنان گفت: “«جشن سینمای ایران» درطول سال ها موفق و همواره با استقبال کم سابقه تماشاگران همراه بوده است. از سال گذشته که ما در تدارک برگزاری جشنواره امسال بودیم و پس از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، همانطور که می دانید تغییراتی در شرایط سیاسی کشور بوجود آمد که برخی ازمسائل را به صورتی پیچیده ترساخت. همین موضوع مقادیرزیادی نگرانی و دلواپسی برای سینماگران، پخش کنندگان فیلم و حتی تماشاگران سینمای ایران بوجود آورد. با این همه ما تلاش کردیم تا این جشنواره را با همان روال همیشگی ادامه داده و آن را به بهترین نحو برگزار کنیم.”
“درواقع تشویش و نگرانی های بوجود آمده بویژه دررابطه با گرفتن ویزا برای سینماگران ساکن ایران باعث شد که ما بیش از پیش به این مسئله بیاندیشیم که اصولا چرا وجود برنامه هایی مثل «جشن سینمای ایران دانشگاه لس آنجلس» تا این حد اهمیت دارد. ما همگی امشب اینجا هستیم چون هریک از ما بخوبی می دانیم که هم بخشی و درمیان گذاشتن «هنر» بین دو فرهنگ چه نقش مهمی در زندگی هر یک از ما دارد. تنها از طریق هنر است که ما می توانیم از دیدگاه دیگران به مسائل نگاه کنیم وعمق تجربیات دیگران را درک کنیم، با آن ها همدلی کنیم و از طریق همین همدلی ها درک بهتری از خودمان پیدا کنیم. بنابراین ما در «آرشیو فیلم و تلویزیون دانشگاه لس آنجلس» یکبار دیگر با برگزاری جشنواره امسال، برتعهد خود نسبت به هنر فیلم تاکید می کنیم. این تالار تحت هرشرایطی همواره پایگاهی برای سینمای ایران خواهد بود. هم چنین این سخاوت و گشاده دستی «بنیاد فرهنگ» بوده است که امسال هم مانند چند سال گذشته امکانات برگزاری این برنامه را به بهترین نحو ممکن فراهم کرده است. “جشن سینمای ایران “بدون کمک های «بنیاد فرهنگ» و بویژه همکاری های موثر علیرضا اردکانی مدیر اجرایی این بنیاد و همکارانش امکان پذیرنخواهد بود.”
نحوه گزینش فیلم های امسال «جشن سینمای ایران»
آقای پل ملکوم دردرباره نحوه گزینش فیلم های امسال می گوید: “پروسه گزینش هرسال با تماشای فیلم های مختلف همان سال و سال گذشته آغاز می شود. دراین پروسه من طبیعتا دنبال تم خاص یا موضوع ویژه ای نیستم. ما فقط بدنبال فیلم های خوب هستیم. البته بنظر می رسدامسال با روندی که درسینمای امروز ایران جریان دارد، بیشتر فیلم ها به مسائل و معضلات اجتماعی جامعه پرداخته اند. درام اجتماعی ظاهرا بیشترین تعداد فیلم های «جشن سینمای ایران» امسال را تشکیل داده است. ازجمله فیلم امشب (ابد و یک روز) که شرایط سخت روابط یک خانواده را به تصویر کشیده است. به این صورت است که ما می توانیم حدس بزنیم که درحال حاضر چه موضوعاتی در داخل ایران و بخصوص بین سینماگران مطرح است و آن ها روی چگونه مسائلی تمرکزداشته اند.”
مثلا در دوفیلم «دختر» و «وارونگی» ما با دو شخصیت زن – یک زن جوان و یک زن مسن تر روبروهستیم که درمقابل قوانینی که جامعه و بخصوص خانواده برای آن ها تعیین کرده است عصیان می کنند. در رویارویی با این قوانین آن ها به دنیاهای تازه ای پا می گذارند که تا آن زمان ازنظرشان پوشیده مانده بود. درهمین فیلم امشب «ابد ویک روز» شما می بینید که دخترخانواده تا چه حد می خواهد از وابستگی که خانواده اش به او دارد بگریزد و پا از دایره خبیثه ای که درآن گرفتار است بیرون بگذارد اما خود او هم به همان شدت به همین خانواده وابسته است. یا فیلم لانتوری درباره زن ژورنالیستی که با حرفه ای که درپیش گرفته یعنی تقاضای بخشش تبهکاران از خانواده قربانیان درواقع خودش را درمسیری خلاف جهت جامعه قرار داده است. این دوفیلم خیلی روی من تاثیرگذاشتند و فکرمی کنم درمجموعه ای که امسال تدارک دیده ایم، تماشاگران هم همین حسی که من داشته ام را پیدا خواهند کرد. “
آقای ملکوم معتقد است امروزه روند سینمای ایران به شدت تحت تاثیرسینمای اصغرفرهادی است: “من فکرمی کنم اصغرفرهادی هم مثل عباس کیارستمی و جعفرپناهی تاثیرزیادی بر سینماگران بعد از خود داشته است. فرهادی پیروسبک رئالیسم و درام خانوادگی است و من فکر می کنم فیلمسازان امروز ایران هرچند هرکدام به خوبی سبک و شیوه خاص خود را به نمایش می گذارند اما تقریبا از همین تم کلی پیروی می کنند.”
استقبال تماشاگران از فیلم «Radio Dreams»
«Radio Dreams»ساخته فیلمساز ایرانی ساکن بریتانیا بابک جلالی در دومین شب گشایش «جشن سینمای ایران دانشگاه لس آنجلس» در غیاب کارگردان بابک جلالی در حضور تهیه کننده و بازیگران فیلم به نمایش درآمد. این فیلم ضمن شرکت در چهل و پنجمین دوره جشنواره جهانی روتردام موفق شد جایزه اصلی این جشنواره سینمایی معتبر را از آن خود سازد.
فیلم “Radio Dreams”محصول سال 2009 است و دومین فیلم بلند آقای جلالی پس از فیلم “داستان های مرزی” محسوب می شود. فیلم داستان مردی بنام «رویانی» (با بازی محسن نامجو خواننده سرشناس) را روایت می کند که زمانی درایران نویسنده معروفی بوده است ولی این روزها در شهرسانفرانسیسکو مدیریک برنامه رادیویی فارسی زبان است و سعی دارد برنامه های متفاوتی اجرا کند. از جمله برنامه ای که در آن اولین گروه راک افغان (کابل دریمز) قرار است در استودیوی رادیو با گروه معروف راک (متالیکا) ازجمله لارس اولریچ برنامه ای اجرا کند.
شخصیت های فیلم «Radio Dreams» اغلب مهاجرانی ناموفق اند که در مهاجرت روزگار خوشی نداشته اند. بابک جلالی که درحال حاضر مشغول ساختن فیلم بعدی خود است پیشتر در یک مصاحبه مطبوعاتی گفته بود که شخصیت های فیلم خود را از شخص خاصی نگرفته است: “شخصیت رویانی را از چند نفر مختلف گرفته ام و با هم ترکیب کرده ام. او فردی است که در داخل مملکت خودش به عنوان نویسنده حرمت زیادی داشته اما حالا که در غربت زندگی می کند و باید به زبان دیگری بنویسد، طبیعتا نمی تواند به آن موفقیت ادامه بدهد. درنتیجه به کار دیگری مشغول شده است. شخصیت های زیادی را در این شرایط دیده بودم و آقای رویانی هم ترکیبی از آن هاست. “
آقای جلالی که درهشت سالگی به همراه خانواده اش به اروپا مهاجرت کرده است می گوید:” من در خارج از ایران بزرگ شده ام و سختی کسانی را که در سنین بالا مهاجرت کرده اند نداشته ام. فیلم داستان گروهی است که همه بازنده اند. هرچند گم بودن و بازنده بودنشان به دلیل مهاجرت است اما هدفم گفتن این که مهاجرت چیز تلخی است نبوده است.”
جلالی کار با محسن نامجو را تجربه خوبی می خواند و می گوید اصلا او را ندیده بود و نمی شناخت و فقط از طریق موسیقی با نام نامجو آشنا بود:” موسیقی‌اش را دوست داشتم. یک هفته تمرین داشتیم و همان روز اول متوجه شدم که تجربه خیلی خوبی خواهیم داشت. خیلی چیزها را به صورت بداهه در صحنه‌ها ارائه می‌داد که البته شاید خیلی‌هایش استفاده نشد اما در سکانس‌های بعدی به شکلی همان دیالوگ‌ها سر درآوردند. در شرایطی که ما این فیلم را با بودجه بسیار محدود و امکانات کم می‌ساختیم، خیلی همکاری کرد. به من شخصاً خیلی کمک کرد.”
جلسه پرسش و پاسخ با تهیه کننده و بازیگران فیلم
نمایش فیلم “Radio Dreams” با جلسه پرسش و پاسخ با تهیه کننده، مرجانه مقیمی، بلا واردا (بازیگر) و محمود شریکر (بازیگر و سازنده موسیقی متن فیلم) ادامه پیدا کرد.
مرجانه مقیمی که پیش از این 8 فیلم مستند ازجمله «فی فی از خوشحالی زوزه می کشد» – فیلمی درباره بهمن محصص به کارگردانی میترا فراهانی – را تهیه کرده است درمورد چگونگی ساخته شدن اولین فیلم داستانی خود، «Radio Dreams» می گوید:” هیچ کدام از فیلم هایی که تهیه کرده ام درسن فرانسیسکوساخته نشده است. مدتها پیش کتابی خوانده بودم که وقایع آن در یک ایستگاه رادیویی درشهر سانفرانسیسکو اتفاق می افتاد. خیلی دوست داشتم فیلمی بسازم که وقایع آن در یک ایستگاه رادیویی اتفاق بیافتد. ازخیلی پیش از این هم ازطرفداران فیلم های بابک جلالی بوده ام. بعد از «فی فی ازخوشحالی زوزه می کشد» من دنبال یک پروژه تازه بودم. بعدها درجشنواره برلین از نزدیک با بابک آشنا شدم وفکرکردم چه خوب می شود اگردراین پروژه تازه با او کار کنم. بنابراین سوژه فیلم را به او پیشنهادکردم و او هم پذیرفت که آن را کارگردانی کند. “
مرجانه مقیمی می گوید ضمن همکاری درتهیه نمایش سایه بازی «جانا و بلادور» اثربهرام بیضایی با استعداد کم نظیرمحسن نامجودربازیگری آشنا شد:”او نقش چند شخصیت مختلف را با مهارت کم نظیری بازی می کرد. ازهمان زمان دوست داشتم در اولین فیلم داستانی که تهیه می کنم اوهم شرکت داشته باشد. درواقع فیلمنامه این فیلم برای نامجو نوشته شده است.”
خانم مقیمی معتقد است فیلم «Radio Dreams»یک فیلم داستانی است که بخاطرحضورشخصیت های واقعی چون لارس اولریچ از گروه «متالیکا» و گروه راک افغانی «کابل دریمز» وجوه مشترکی هم با فیلم های مستند دارد: “فیلم خیلی شبیه یک مستند ساخته شده است. هم بخاطر این شخصت های واقعی و هم بازیگرانی که من قبلا درفیلم های مستندم با آن ها همکاری داشته ام. برای همین هم برای من به نوعی حس مستند بودن دارد.”
جلسه پرسش و پاسخ با دست اندرکاران فیلم «Radio Dreams» با طرح سئوالاتی از طرف تماشاگران بپایان رسید.
روز دوشنبه 8 می «جشن سینمای ایران دانشگاه لس آنجلس» با همکاری بنیاد فرهنگ، با نمایش فیلم «نفس» ساخته نرگس آبیارادامه یافت. فیلم روایت زندگی چهار کودک و پدر آن هاست که با مادربزرگ خود در دهه 1350 خورشیدی زندگی می کنند و آرزوهایی دارند که قرار است برآورده شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتردرباره این برنامه ، ساعات اکران فیلم های جشنواره و پیش خرید بلیت با وبسایت بنیاد فرهنگ به نشانی زیر مراجعه کنید:
Farhang.org/UCLA17
