انصراف فرهادی از حضور در مراسم اسکار
اصغر فرهادی، کارگردان برجسته و برندهی نخستین اسکار تاریخ سینمای ایران، روز یکشنبه (۱۰ بهمن/ ۲۹ ژانویه) اعلام کرد که حتی اگر برای سفرش به آمریکا “استثنایی قائل شوند”، در مراسم اسکار شرکت نخواهد کرد. او امسال با فیلم «فروشنده» کاندیدای بهترین فیلم خارجی در مراسم اسکار شده است و احتمال برنده شدن او با توجه به رویدادهای اخیر زیاد است، او مینویسد:
«متاسفم که از طریق این نوشته اعلام میکنم در مراسم اسکار امسال در کنار دیگر اهالی سینما شرکت نخواهم کرد. در روزهای گذشته علیرغم شرایط غیرمنصفانهای که برای ورود مهاجران و مسافران چند کشور به ایالات متحده پیش آمد، همچنان تصمیم بر حضور در این مراسم بود و ابراز نظراتم به رسانهها درباره این شرایط و به هیچ عنوان قصد عدم حضور و یا تحریم مراسم را به نشانه اعتراض نداشتم چون آگاهم که بسیاری از اهالی سینمای آمریکا و اعضای آکادمی مخالف افراطیگری و تندرویهایی هستند که این روزها بیش از گذشته در حال اعمال است و همانگونه که روز اعلام نتایج آکادمی به پخشکنندهام در آمریکا اعلام کردم به همراه مدیرفیلمبرداریام در این مراسم حضور خواهیم داشت، همچنان تصورم همراه بودن در این اتفاق بزرگ فرهنگی بود.
اما امروز به نظر میآید که این امکان حضور با اما و اگرهایی همراه است که برایم به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست حتی اگر برای سفر من به آمریکا استثنایی قائل شوند. پس مایلم آنچه را که قرار بود در فرصت سفرم بیان کنم در اینجا ابراز نمایم.
تندروها علیرغم جنگها و دعواهای سیاسیشان در همه جای دنیا، بسیار شبیه به هم به جهان مینگرند. آنها برای درک جهان چارهای ندارند جز تقسیم آن به دو بخش ما و دیگران تا همواره با ساختن تصویری هولناک از دیگران، مردم کشورشان را دچار ترس از آنها بکنند. این فقط محدود به آمریکا نیست. در کشور من نیز تندروها اینگونهاند. سالهاست در دو سوی اقیانوس عدهای تندرو تلاششان بر آن است تا از مردم کشور مقابل تصویری غیرواقعی و هولناک بسازند و از تفاوتهای بین ملتها و فرهنگها اختلافات، و از اختلافات دشمنیها و از دشمنیها ترس ایجاد کنند.
ترس مردم ابزار مهمیست برای توجیه افراطیگری و تندروی صاحبان ذهنهای بسته. حال آنکه من باور دارم شباهتهای بین انسانها در روی این کرهی خاکی در سرزمینها، فرهنگها و ادیان مختلف بسیار گستردهتر از تفاوتهاست. من باور دارم ریشه بسیاری از خشونتهای امروز جهان در میان ملتها را باید در تحقیرهای دو سویه دیروزشان جستجو کرد و تحقیرهای امروز ملتهای دیگر به یقین بذریست برای خشونتهای فردا.
تحقیر ملتهای دیگر به بهانه حفظ امنیت مردم یک کشور پدیده تازهای در جهان نیست و همواره خود زمینهای برای ایجاد شکاف و دشمنی در آینده بوده است. من از این طریق انزجار خود را از شرایط تحمیل شده ناعادلانهای که برای ورود قانونی بعضی از هموطنانم و همچنین مردم شش کشور دیگر به ایالات متحده در حال اعمال است ابراز میکنم و امیدوارم این شرایط منجر به شکاف بیشتر بین ملتها نشود.»
اصغر فرهادی
بیانیه انجمنهای نویسندگان آمریکا علیه ترامپ، در دفاع از فرهادی
در پی اعلام انصراف اصغر فرهادی از حضور در مراسم اسکار، انجمنهای نویسندگان آمریکا از احتمال عدم حضور او در این مراسم ابراز نگرانی کرده و فرمان ترامپ را “ضد آمریکایی”، “ناقض قانون اساسی” و “عمیقا اشتباه” خواندهاند. و طی بیانیه مشترکی فرمان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، مبنی بر منع موقت سفر شهروندان هفت کشور عمدتا مسلماننشین به ایالات متحده و نیز توقف پذیرش پناهجویان را محکوم کردند. آنها همچنین از احتمال عدم حضور اصغر فرهادی در مراسم اسکار به دلیل صدور این فرمان ابراز نگرانی کردهاند.
به نظر میرسد که بیانیه انجمنهای نویسندگان شرق و غرب آمریکا، پیش از انتشار بیانیه اصغر فرهادی در رابطه با انصراف از شرکت در مراسم اسکار نوشته شده باشد.
در بیانیه آنها که با امضای مایکل وینشیپ، رئیس انجمن نویسندگان شرق، و هوارد رادمن، رئیس انجمن نویسندگان غرب آمریکا، در روز یکشنبه (۲۹ ژانویه) منتشر شده، آمده است: «این هم نقض قانون اساسی و هم عمیقا اشتباه است که کسی به شما بگوید به دلیل زادگاه یا تعلق مذهبی حق ورود به کشور ما را ندارید.»
انجمنهای نویسندگان شرق و غرب آمریکا در ادامه، فرمان «عمیقا ضد آمریکایی “ممنوعیت مسلمانانِ”» دونالد ترامپ را محکوم کرده و از رأی دادگاه فدرال در لغو اجازهی بازگرداندن شهروندان ۷ کشور از فرودگاههای آمریکا استقبال کردهاند.
دو شاخه شرقی و غربی انجمن نویسندگان آمریکا در بیانیه خود همچنین بر آزادی بیان و نیز عقیده و مذهب، به عنوان اجزای جداییناپذیر حقوق بشر و همچون ارزشهایی جهانشمول تأکید کردهاند.
انجمنهای نویسندگان آمریکا در ادامهی بیانیهی خود مشخصا به اصغر فرهادی اشاره کردهاند. آنها نگرانی خود را از گزارشهایی اعلام کردهاند که بر اساس آن ممکن است «اصغر فرهادی، کارگردان فیلم “فروشنده”، برنده جایزه بهترین فیلمنامه در جشنواره کن و نامزد کنونی اسکار، نتواند به همراه دیگر همکارانش وارد کشور ما شود».
انجمنهای نویسندگان آمریکا در نهایت ضمن تأکید بر اینکه صنعت فیلم و سینمای آمریکا از ابتدای شکلگیری “با قوه تخیل مهاجران” ساخته شده، نوشتهاند: «انجمن ما اتحادیهی داستانسرایانی است که همواره از راویان ملتهای دیگر با باورهای گوناگون استقبال کرده است؛ کسانی که میخواهند خلاقیتشان را با آمریکا قسمت کنند. ما از آنها سپاسگزاریم، در کنارشان میایستیم و برایشان میجنگیم.»
ترانه علیدوستی اسکار را تحریم کرد
ترانه علیدوستی بازیگر فیلم «فروشنده» که قرار بود در مراسم اهدای جوایز اسکار به امریکا بیاید، در گفتگویی با نیویورک تایمز از طریق ایمیل گفت: حتی اگر بتوانم در مراسم اسکار شرکت کنم، نیز این کار را نخواهم کرد، چون از این که می بینم مردم عادی کشورم از حق قانونی شان برای ملاقات فرزندان شان به امریکا محروم میشوند عمیقا آزرده هستم.
براساس آخرین گزارشات رئیس جمهور امریکا دانلد ترامپ اعلام داشت این هفته دستوری اجرایی برای تعلیق حداقل 30 روز مهاجرت اتباع 7 کشور: ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، سوریه و یمن را به امریکا صادر خواهد کرد.
ترانه علیدوستی گفت درباره این تصمیم با اصغر فرهادی صحبت نکرده و نمی داند چه کسی به نمایندگی از فیلم «فروشنده» در مراسم اسکار شرکت می کند و اصولا فرهادی فیلم های خود را در چنین مراسمی می برد.